Achteruitkijkspiegel

Deze week hoor ik op radio1 een uitspraak die me bij blijft: “wanneer je altijd in je achteruitkijkspiegel kijkt, zie je niet wat er voor je gebeurt”. Een zienswijze waar ik me bij aansluit. Hoe zinvol is het om voortdurend achterom te kijken en te bedenken wat er in het verleden mis is gegaan. Je richten op mislukkingen of naargeestige ervaringen stemt je niet vrolijk en helpt je over het algemeen niet verder. Uiteraard is het zinvol te leren van ervaringen uit het verleden, om te voorkomen dat je iedere keer in dezelfde valkuil stapt, maar wat geweest is, is geweest en kun je niet terugdraaien.

Koester mooie herinneringen en leer van de minder mooie momenten om ze vervolgens achter je te laten. De toekomst ligt voor je en niet achter je. Met een blik op de horizon heb je perspectief en toekomst. Als je voortdurend achterom kijkt loop je het risico te missen wat er voor je gebeurt. In het verkeer rijd je tegen de achterkant van je voorganger, in het leven kan het dat je kansen en mogelijkheden mist die voor het grijpen liggen.

Als het zinvol is om met een coachee terug te blikken, richt ik me bij voorkeur op de succeservaringen uit het verleden. Op welke momenten ging het goed; wat maakt dat het op dat moment wel lukte; wat kun je van die ervaringen gebruiken voor de toekomst? Vaak hebben coachees binnen teamtrajecten het nodig om hun hart te luchten en de negatieve ervaringen van een voorgaande periode te delen. Dat is prima en ik bied een luisterend oor, echter binnen de coaching doe ik er minder mee. Binnen een teamtraject verwacht ik dat de betrokken teamleden een streep zetten onder het verleden en zich verbinden aan het teamtraject, waarbij de coaching is gericht op de toekomst. Soms heeft een individu meer nodig en daar speel ik dan op in zonder dat het teamtraject stagneert.

Naast toekomstgericht richt ik mij altijd op de kwaliteiten en krachten van coachees. Coachees weten goed aan te geven wat er allemaal mis is, waar valkuilen en verbeterpunten liggen. Op het moment dat ik vraag wat er goed gaat, valt het stil. Als ik bijvoorbeeld zeg dat die dominante collega daadkracht toont, verandert de sfeer binnen de groep. Het is een positieve manier van denken en kijken waardoor er vertrouwen ontstaat. Niet alleen tussen mij en de coachees, maar ook bij teamleden onderling. Door naar krachten en kwaliteiten te kijken ontstaat er een klimaat waarbinnen een ieder zichzelf mag zijn en wordt gewaardeerd om zijn persoonlijke kwaliteiten.

Los van dit alles wil ik niet zeggen dat achterom kijken altijd zinloos is, dat alle traumatherapie, zoals EMDR een verspilling van energie is, zeker niet. Sommige trauma’s zijn te groot en kunnen iemand blokkeren in zijn ontwikkeling. Net als bij het teamlid dat geen streep onder het verleden kan zetten. Voor deze personen is het fijn dat er professionals zijn die hen verder kunnen helpen.